Wat is het verschil tussen rubber en plastiek of tussen een thermoplast, thermoharder en een elastomeer … ?

Zowel rubber- als plastieksoorten zijn op moleculair niveau opgebouwd uit lange polymeerketens.  Het voornaamste verschil tussen beiden is de manier waarop ze hun vaste vorm verkrijgen.  In het geval van rubber (elastomeren) en thermoharders worden de polymeren aan elkaar gelinkt door middel van covalente bindingen tijdens het vulkanisatieproces.  Deze bindingen zijn stabiel onder thermische of mechanische belasting (tot op een zeker niveau).  Thermoharders bevatten veel bindingen en zijn daardoor sterk, maar eerder bros (bv Bakeliet). Bij elastomeren is het aantal bindingen beperkt waardoor de ketens nog voldoende kunnen bewegen onder belasting en hun vorm terug aannemen zodra de belasting wegvalt.

In het geval van plastiek (thermoplasten) zijn de polymeren (bijna) niet aan elkaar gehecht door covalente bindingen, maar wel door Vanderwaals- of elektrostatische krachten.  Dit soort verbinding kan verbroken worden door het toevoegen van thermische energie.

Het gevolg hiervan is dat rubber een veel grotere thermische weerstand biedt dan thermoplasten.  Ook op vlak van mechanische eigenschappen zoals elasticiteit, breuk, rek, scheur, slijtagebestendigheid en vormvastheid scoort rubber veel beter dan thermoplastische materialen.  Daarenboven is ook op chemisch vlak een covalente binding veel stabieler dan een Vanderwaalse of elektrostatische bindingen.

Toch worden thermoplasten (met of zonder toegevoegde weekmakers) vaak ingezet als elastisch materiaal.  Dit gebeurt meestal wanneer de thermische, chemische en/of mechanische eisen nog binnen het bereik van thermoplasten vallen.  Thermoplasten laten zich namelijk eenvoudiger verwerken waardoor de productiekost van thermoplastische artikelen vaak lager is.  Wanneer de technische eisen op vlak van temperatuur, chemische en/of mechanische bestendigheid buiten het bereik van thermoplasten liggen, kiest men voor elastische oplossingen voor rubber.